Zgaga
(Refluks żołądkowy)
Zgaga (pyrosis, heartburn) jest to objaw polegający na uczuciu pieczenia w przełyku wywoływany przez cofanie się do przełyku kwaśnej zawartości żołądka (tzw. refluks żołądkowo-przełykowy). Inne objawy refluksu to:
· pieczenie w przełyku,
· uczucie odbijania się i cofania się treści żołądkowej do przełyku,
· ból, pieczenie w klatce piersiowej,
· ból w nadbrzuszu
· chrypka, szczególnie po leżeniu,
· chroniczny kaszel,
· uczucie kwaśności lub goryczy w ustach,
· utrudnione przełykanie,
· ubytki szkliwa zębów,
· nieprzyjemny zapach z ust.
Przyczyny
Za główną przyczynę przedostawania się kwaśnej treści żołądkowej do przełyku uważa się zaburzenia działania dolnego zwieracza przełyku.
Przedostawanie się niewielkich ilości płynów żołądkowych do przełyku jest zjawiskiem normalnym. Ślina oraz spożywane pokarmy i płyny rozcieńczają kwaśną treść dzięki czemu nie dochodzi do chorobowych objawów.
W przypadku spożycia dużej ilości np. owoców cytrusowych czy kwaśnych potraw poziom kwasowości w żołądku może na tyle wzrosnąć, że wspomniane wyżej mechanizmy nie będą w stanie zapobiec uczuciu zgagi.
Należy zauważyć, że nawet poprawnie funkcjonujący dolny zwieracz przełyku może przepuścić większą ilość zawartości żołądka w przypadku wystąpienia zbyt dużego ciśnienia. Do takich sytuacji dochodzi na przykład:
- po zjedzeniu zbyt obfitego posiłku lub gdy spożyto posiłek bardzo szybko,
- po wypiciu gazowanych napojów,
- podczas lub po wykonywaniu ćwiczeń w pozycji odwrotnej jak stanie na głowie lub rękach czy pozycja psa w jodze.
Pojawienie się większej ilości kwaśnej treści w przełyku może również wystąpić po spożyciu potraw lub substancji, które wpływają relaksująco na działanie dolnego zwieracza przełyku osłabiając jego działanie: alkohol, mięta, czekolada, tytoń, kofeina.
Powikłania
Długotrwały refluks może niestety prowadzić do poważnych następstw jak np.:
· stan zapalny przełyku prowadzący do jego zwężenia,
· owrzodzenie przełyku z możliwym krwawieniem i perforacją,
· przełyk Beretta,
· nowotwór gruczołowy.
Leczenie
Celem działań terapeutycznych jest wyeliminowanie lub złagodzenie objawów, zagojenie uszkodzonego przełyku, zapobieganie nawrotom choroby oraz niedopuszczenie do powikłań.
W uzupełnieniu do zmiany stylu życia stosuje się środki farmakologiczne obniżające stężenie kwasu żołądkowego takie jak blokery receptora H2 i inhibitory pompy protonowej oraz leki prokinetyczne (poprawiające perystaltykę przewodu pokarmowego), a także zabiegi chirurgiczne.
Zalecane zmiany w stylu życia to:
- uniesienie górnej części ciała podczas leżenia o 15–20 cm,
- ograniczenie spożywania tłustych posiłków,
- rezygnacja z palenia,
- zmniejszenie ilości spożywanego alkoholu,
- unikanie spania przed upływem 2–3 godzin po posiłku,
- unikanie niektórych pokarmów: czekolada, alkohol, mięta, kawa, cebula, czosnek, owoce cytrusowe,
- zmniejszenie wagi ciała.
W jednym z przeprowadzonych badań zaobserwowano, że zmniejszenie wagi ciała o 10% prowadziło do znaczącego zmniejszenia częstości występowania oraz uciążliwości objawów zgagi.
Blokery receptora H2 zwane również antagonistami receptora H2 są stosowane od 1972 roku, a ich działanie polega na blokowaniu receptora histaminergicznego H2 co spowalnia zależny od histaminy proces produkcji kwasu solnego. Leki te są w coraz większym stopniu wypierane przez bardziej skuteczne inhibitory pompy protonowej (PPI). Należą one do leków najczęściej przepisywanych w podstawowej opiece zdrowotnej.
Niestety z długotrwałym stosowaniem PPI wiąże się wiele potencjalnych efektów ubocznych takich jak zwiększone ryzyko ostrych i przewlekłych chorób nerek, podwyższenie poziomu magnezu, demencja, osteoporoza.
W badaniach z 2016 roku stwierdzono również podwyższone ryzyko udaru u osób stosujących PPI. Natomiast dzieci kobiet zażywających PPI podczas ciąży są narażone na większe ryzyko astmy.
W przypadkach gdy leczenie zachowawcze nie przynosi efektów, a także gdy wystąpią powikłania stosuje się zabiegi chirurgiczne. Najbardziej popularnym zabiegiem jest fundoplikacja metodą Nissena polegająca na owinięciu opróżnionego dna żołądka wokół dolnego odcinka przełyku. Alternatywnym rozwiązaniem jest zabieg plastyki wpustu metodą Belseya.
Metody farmakologiczna i chirurgiczna wykazują się podobną skutecznością w długotrwałej obserwacji przy czym leczenie zachowawcze jest bezpieczniejsze, a leczenie operacyjne jest tańsze, niż długotrwałe leczenie PPI.
Leczenie zgagi metodą NTS
Opisane powyżej procedury medyczne niestety koncentrują się wyłącznie na złagodzeniu objawów refluksu. Metodą NTS przywracamy poprawne funkcjonowanie dolnego zwieracza przełyku i tym samym eliminujemy przyczynę zgagi.
Zazwyczaj obserwujemy ustąpienie objawów już po pierwszej sesji. Zachęcamy jednak by skorzystać z jednej bądź dwóch dodatkowych sesji w celu zweryfikowania i/lub utrwalenia efektów.
W naszej praktyce zaobserwowaliśmy, że dysfunkcji dolnego zwieracza przełyku często towarzyszą inne zaburzenia biomechaniczne i neurologiczne, zazwyczaj objawiające się bólem kolan, pachwin, bioder czy dolnej części pleców.
Ponieważ w metodzie NTS traktujemy organizm jako całość podczas terapii uzyskujemy złagodzenie lub całkowite wyeliminowanie również tych problemów.
Nasuwa się pytanie — co mają wspólnego bóle pleców czy pachwin ze zgagą?
Odpowiedź jest zaskakująco prosta.
Głeboką przyczyną zarówno zgagi jak i problemów z kręgosłupem jest niestabilność miednicy, a dokładnie mówiąc stawu krzyżowo-biodrowego. Jest to połączenie kości krzyżowej, czyli sacrum, z kośćmi biodrowymi. Naciągnięcie więzadeł w tym stawie jest bardzo często przyczyną zarówno dysfunkcji kręgosłupa jak i zgagi.
Przechylona i niestabilna kość krzyżowa, która jest fundamentem dla całego kręgosłupa, zaburza jego biomechanikę prowadząc do zmian anatomicznych.
Jednocześnie, niestabilność kości krzyżowej jest przyczyną zwiększonego napięcia różnych mięśni, przede wszystkim mięśnia lędźwiowego (psoas). Przykurcz tego mięśnia obniża przeponę, która zaczyna uciskać dolny zwieracz przełyku zaburzając jego działanie.
Diagnostyka funkcjonalna, którą wykonujemy na początku sesji metodą Solvano pozwala na jednoznaczne stwierdzenie czy mamy do czynienia z zaburzeniem biomechaniki stawu krzyżowo-biodrowego. Czynności „naprawcze”, które wykonujemy w części drugiej przywracają poprawne ułożenie kości krzyżowej, a także aktywują dolny zwieracz przełyku. Dzięki temu objawy zgagi ustępują natychmiast.
Zachęcam do lektury krótkiego tekstu „Sacrum a zgaga” gdzie wyjaśniona jest dokładniej nasza metoda leczenia zgagi - link do artykułu.
Zgaga u biegaczy
Wiele osób uprawiających biegi doświadcza objawów zgagi podczas treningu lub bezpośrednio po jego zakończeniu. Powszechnie tłumaczy się to zjawisko rozluźnieniem dolnego zwieracza przełyku przez podskakującą w czasie biegu zawartość żołądka. W ramach koncepcji NTS uważamy, że przyczyna tkwi w niestabilności miednicy. Podczas biegu prowadzi to do nadmiernego przykurczenia zginaczy biodrowych, które angażowane są do ustabilizowania tego obszaru. Najważniejszym w tej grupie jest mięsień lędźwiowy (psoas). Jego skrócenie się pociąga przeponę w dół, która uciskając na dolny zwieracz przełyku zaburza jego funkcje.
Metoda NTS pozwala na zdiagnozowanie niestabilności miednicy oraz na przywrócenie poprawnej biomechaniki. Dzięki temu dolny zwieracz przełyku zaczyna poprawnie pracować co prowadzi do trwałego wyeliminowania przyczyn zgagi.
Zazwyczaj obserwujemy ustąpienie objawów już po pierwszej sesji. Zachęcamy jednak by skorzystać z jednej bądź dwóch dodatkowych sesji w celu zweryfikowania i/lub utrwalenia efektów.
Należy zdawać sobie sprawę z faktu, że niestabilności miednicy nie czuć (niektórzy biegacze zauważają asymetryczne ułożenie miednicy), można to wykryć wyłącznie za pomocą odpowiednich testów. Z drugiej strony niestabilna miednica jest przyczyną wielu innych kontuzji powszechnie występujących u biegaczy jak bóle kolan, pachwin, bioder czy w dolnej części pleców. Metoda NTS umożliwia złagodzenie lub całkowite wyeliminowanie również tych problemów podczas tych samych sesji.
Zgaga u kobiet w ciąży
Występowanie zgagi u kobiet w ciąży tłumaczy się zazwyczaj zmianami hormonalnymi prowadzącymi do rozluźnienia mięśni przewodu pokarmowego. W szczególności osłabiony zostaje dolny zwieracz przełyku odpowiedzialny za zapobieganie przedostawaniu się zawartości żołądka do przełyku. Ponadto powiększona macica uciska na żołądek wypychając kwaśną treść pokarmową do przełyku.
Zastanawiącym jest, że metodą NTS eliminujemy występowanie zgagi u kobiet w ciąży, a przecież nie zmieniamy gospodarki hormonalnej (nie podajemy żadnych leków), ani nie zmniejszamy wielkości macicy. W ramach koncepcji NTS uważamy, że zmiany hormonalne u kobiet w ciąży oraz dodatkowe obciążenie są przyczyną destabilizacji miednicy. Prowadzi to do nadmiernego przykurczenia zginaczy biodrowych, które angażowane są do ustabilizowania tego obszaru. Najważniejszym w tej grupie jest mięsień lędźwiowy (psoas). Jego skrócenie się pociąga przeponę w dół, która uciskając na dolny zwieracz przełyku zaburza jego funkcje.
Metoda NTS pozwala na zdiagnozowanie niestabilności miednicy oraz na przywrócenie poprawnej biomechaniki. Dzięki temu dolny zwieracz przełyku zaczyna poprawnie pracować co prowadzi do trwałego wyeliminowania przyczyn zgagi. Zazwyczaj obserwujemy ustąpienie objawów już po pierwszej sesji. Zachęcamy jednak by skorzystać z jednej bądź dwóch dodatkowych sesji w celu zweryfikowania i/lub utrwalenia efektów.
Należy zdawać sobie sprawę z faktu, że niestabilności miednicy nie czuć, można to wykryć wyłącznie za pomocą odpowiednich testów. Z drugiej strony niestabilna miednica jest przyczyną często występujących u kobiet w ciąży dolegliwości bólowych w dolnej części pleców oraz w okolicy pachwin i bioder. Metoda NTS pozwala na złagodzenie lub całkowite wyeliminowanie również tych problemów podczas tych samych sesji.